حسابهای دائمی و موقت در حسابداری
حسابداری، زبان تجارت است. این زبان به مدیران و صاحبان کسب‌وکار کمک می‌کند تا اطلاعات مالی شرکت خود را درک کنند و تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند.
یکی از مفاهیم مهم در حسابداری، تقسیم‌بندی حساب‌ها به دو دسته حساب دائمی و موقت است. این تقسیم‌بندی بر اساس نحوه انتقال مانده حساب‌ها در پایان دوره مالی انجام می‌شود.
در این مقاله در پکت، به بررسی حساب دائمی و موقت در حسابداری می‌پردازیم. در ابتدا، تعریف حساب و انواع حساب از نظر ماهیت را بیان می‌کنیم. سپس، به تقسیم‌بندی حساب‌ها از نظر انتقال مانده می‌پردازیم و هر یک از حسابهای دائمی و موقت را به طور جداگانه بررسی می‌کنیم. در نهایت، به اهمیت بستن حسابهای موقت اشاره می‌کنیم. پس تا انتهای این مقاله با آموزشگاه حسابداری پکت همراه باشید.
حساب چیست؟
حساب، یک ابزار یا وسیله برای ثبت اطلاعات مالی است. حساب‌ها، دارای دو طرف هستند که به آن‌ها بدهکار و بستانکار گفته می‌شود. افزایش در حسابهای بدهکار، در ستون بدهکار ثبت می‌شود و افزایش در حسابهای بستانکار، در ستون بستانکار ثبت می‌شود.
از نظر ماهیت، حساب‌ها به 2 دسته تقسیم می‌شوند:
- حسابهای بدهکار
حسابهای بدهکار، دارایی‌ها، حسابداری هزینه ها و حسابهای برداشت صاحب سرمایه هستند. افزایش در این حساب‌ها، در ستون بدهکار ثبت می‌شود.
- حسابهای بستانکار
حسابهای بستانکار، بدهی‌ها، درآمدها و حسابهای سرمایه هستند. افزایش در این حساب‌ها، در ستون بستانکار ثبت می‌شود.
همینطور از نظر انتقال مانده، حساب‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- حسابهای دائمی
حسابهای دائمی، مانده‌های خود را به سال‌های بعد منتقل می‌کنند. این حساب‌ها، معمولاً دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه را نشان می‌دهند.
- حسابهای موقت
حسابهای موقت، مانده‌های خود را در پایان هر دوره مالی به حسابهای دائمی منتقل می‌کنند. این حساب‌ها، معمولاً درآمدها، هزینه‌ها و سایر حسابهای عملیاتی را نشان می‌دهند.
در پایان هر دوره مالی، حسابهای موقت باید بسته شوند تا مانده آن‌ها به حسابهای دائمی منتقل شود. این کار معمولاً با ثبت یک سند اختتامیه انجام می‌شود. این کار می‌تواند به عنوان بخشی از حسابرسی عملیاتی هم باشد.
حساب دائمی چیست؟
حسابهای دائمی، حساب‌هایی هستند که مانده‌های خود را به سال‌های بعد منتقل می‌کنند. این حساب‌ها، معمولاً دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه را نشان می‌دهند.
برخی از مثال‌های حسابهای دائمی عبارتند از:
- دارایی‌ها: نقدی، حسابهای دریافتنی، موجودی کالا، تجهیزات، ساختمان و زمین
- بدهی‌ها: حسابهای پرداختنی، تسهیلات دریافتی، اوراق قرضه، مالیات بر درآمد پرداختنی
- سرمایه: سرمایه صاحبان
حسابهای دائمی، معمولاً ماهیت بدهکار یا بستانکار دارند. حسابهای دارایی، هزینه‌ها و حسابهای برداشت صاحب سرمایه، ماهیت بدهکار دارند. حسابهای بدهی، درآمدها و حسابهای سرمایه، ماهیت بستانکار دارند.
مانده حسابهای دائمی، در پایان هر دوره مالی، به سال بعد منتقل می‌شود. این کار معمولاً با ثبت یک سند اختتامیه انجام می‌شود.
در سند اختتامیه، مانده حسابهای دائمی، به حسابهای انتقال مانده منتقل می‌شوند. این حساب‌ها، حسابهای واسطه‌ای هستند که برای انتقال مانده حسابهای موقت به حسابهای دائمی استفاده می‌شوند. در پایان سال مالی، حسابهای انتقال مانده، بسته می‌شوند و مانده آن‌ها به حسابهای دائمی مربوطه منتقل می‌شود.
حسابهای دائمی، نقش مهمی در فرآیند حسابداری ایفا می‌کنند. این حساب‌ها، وضعیت مالی یک شرکت را در طول زمان نشان می‌دهند. حسابهای دائمی، همچنین برای تهیه صورت‌های مالی استفاده می‌شوند. صورت‌های مالی، گزارش‌های مالی هستند که وضعیت مالی یک شرکت را در یک زمان خاص نشان می‌دهند.
حساب موقت چیست؟
حسابهای موقت، حساب‌هایی هستند که مانده‌های خود را در پایان هر دوره مالی به حسابهای دائمی منتقل می‌کنند. این حساب‌ها، معمولاً درآمدها، هزینه‌ها و سایر حسابهای عملیاتی را نشان می‌دهند.
برخی از مثال‌های حسابهای موقت عبارتند از:
- درآمدها: فروش کالا، ارائه خدمات، اجاره درآمدی
- هزینه‌ها: هزینه‌های مواد و کالا، هزینه‌های حقوق و دستمزد، هزینه‌های تبلیغات و بازاریابی
مانده حسابهای موقت، در پایان هر دوره مالی، به حسابهای دائمی منتقل می‌شود. این کار معمولاً با ثبت یک سند اختتامیه انجام می‌شود.
در سند اختتامیه، مانده حسابهای موقت، به حسابهای انتقال مانده منتقل می‌شوند. این حساب‌ها، حسابهای واسطه‌ای هستند که برای انتقال مانده حسابهای موقت به حسابهای دائمی استفاده می‌شوند.
در پایان سال مالی، حسابهای انتقال مانده، بسته می‌شوند و مانده آن‌ها به حسابهای دائمی مربوطه منتقل می‌شود.
حسابهای موقت، نقش مهمی در فرآیند حسابداری ایفا می‌کنند. این حساب‌ها، عملکرد مالی یک شرکت را در یک دوره مالی خاص نشان می‌دهند.
حسابهای موقت، همچنین برای تهیه صورت‌های مالی استفاده می‌شوند. صورت‌های مالی، گزارش‌های مالی هستند که عملکرد مالی یک شرکت را در یک دوره مالی خاص نشان می‌دهند.
بستن حسابهای موقت به چه صورت است؟
بر اساس تجربه شخصی، بستن حسابهای موقت، فرآیندی است که در آن مانده‌های حسابهای موقت، به حسابهای دائمی منتقل می‌شوند. این فرآیند، معمولاً در پایان هر دوره مالی انجام می‌شود.
دو روش اصلی برای بستن حسابهای موقت وجود دارد:
- روش انتقال مستقیم
- روش انتقال با استفاده از حسابهای انتقال مانده
روش انتقال مستقیم
در روش انتقال مستقیم، مانده‌های حسابهای موقت، مستقیماً به حسابهای دائمی منتقل می‌شوند. به عنوان مثال، مانده حساب درآمد فروش، به حساب درآمد انباشته منتقل می‌شود.
روش انتقال با استفاده از حسابهای انتقال مانده
در روش انتقال با استفاده از حسابهای انتقال مانده، مانده‌های حسابهای موقت، ابتدا به حسابهای انتقال مانده منتقل می‌شوند. سپس، مانده حسابهای انتقال مانده، به حسابهای دائمی منتقل می‌شوند.
به عنوان مثال، مانده حساب درآمد فروش، ابتدا به حساب درآمد انباشته منتقل می‌شود. سپس، مانده حساب درآمد انباشته، به حساب سود و زیان منتقل می‌شود.
بستن حسابهای موقت، اهمیت زیادی دارد. این کار، مزایای زیر را دارد:
- انتقال مانده حسابهای موقت به حسابهای دائمی
بستن حسابهای موقت، باعث می‌شود که مانده حسابهای موقت، در پایان هر دوره مالی، به حسابهای دائمی منتقل شوند. این کار، برای تهیه صورت‌های مالی ضروری است.
- جلوگیری از اشتباه در تهیه صورت‌های مالی
بستن حسابهای موقت، باعث می‌شود که اشتباه در تهیه صورت‌های مالی، کاهش یابد. این کار، به دلیل آن است که مانده حسابهای موقت، در پایان هر دوره مالی، به حسابهای دائمی منتقل می‌شوند و دیگر در صورت‌های مالی ظاهر نمی‌شوند.
- آماده‌سازی برای دوره مالی بعدی
بستن حسابهای موقت، باعث می‌شود که حساب‌ها برای دوره مالی بعدی، آماده شوند. این کار، به دلیل آن است که مانده حسابهای موقت، در پایان هر دوره مالی، به حسابهای دائمی منتقل می‌شوند و دیگر در دوره مالی بعدی، استفاده نمی‌شوند.
تفاوت‌های حساب دائمی و موقت
بر اساس تعریف سایت معتبر آمریکایی 3S Money حساب دائمی و موقت، دو نوع اصلی حساب در حسابداری هستند که با یکدیگر تفاوت‌های اساسی دارند. این تفاوت‌ها، در موارد زیر خلاصه می‌شوند:
انتقال مانده
- حسابهای دائمی: مانده‌های خود را به سال‌های بعد منتقل می‌کنند.
- حسابهای موقت: مانده‌های خود را در پایان هر دوره مالی به حسابهای دائمی منتقل می‌کنند.
ماهیت
- حسابهای دائمی: معمولاً دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه را نشان می‌دهند.
- حسابهای موقت: معمولاً درآمدها، هزینه‌ها و سایر حسابهای عملیاتی را نشان می‌دهند.
بستن
- حسابهای دائمی: نیازی به بستن ندارند.
- حسابهای موقت: باید در پایان هر دوره مالی بسته شوند.
نمونه‌ها
- حسابهای دائمی: نقدی، حسابهای دریافتنی، موجودی کالا، تجهیزات، ساختمان و زمین، حسابهای پرداختنی، تسهیلات دریافتی، اوراق قرضه، مالیات بر درآمد پرداختنی، سرمایه صاحبان
- حسابهای موقت: فروش کالا، ارائه خدمات، اجاره درآمدی، هزینه‌های مواد و کالا، هزینه‌های حقوق و دستمزد، هزینه‌های تبلیغات و بازاریابی، درآمد انباشته، سود و زیان
اهمیت
- حسابهای دائمی: برای نشان دادن وضعیت مالی یک شرکت در طول زمان، مهم هستند.
- حسابهای موقت: برای نشان دادن عملکرد مالی یک شرکت در یک دوره مالی خاص، مهم هستند.
سخن‌نهایی
حساب دائمی و موقت، دو نوع اصلی حساب در حسابداری هستند که با یکدیگر تفاوت‌های اساسی دارند. حسابهای دائمی، مانده‌های خود را به سال‌های بعد منتقل می‌کنند، در حالی که حسابهای موقت، مانده‌های خود را در پایان هر دوره مالی به حسابهای دائمی منتقل می‌کنند.
درک تفاوت‌های بین حساب دائمی و موقت در دوره حسابداری، برای حسابداران و مدیران مالی ضروری است. این تفاوت‌ها، تأثیر مستقیمی بر نحوه ثبت معاملات و تهیه صورت‌های مالی دارند.
سوالات متداول
در ادامه سوالات متداول درباره حسابهای دائمی و موقت در حسابداری را می‌خوانید:
سوال ۱: حسابهای دائمی چه هستند؟
پاسخ: حسابهای دائمی، حساب‌هایی هستند که مانده‌های خود را به سال‌های بعد منتقل می‌کنند. این حساب‌ها، معمولاً دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه را نشان می‌دهند.
سوال ۲: حسابهای موقت چه هستند؟
پاسخ: حسابهای موقت، حساب‌هایی هستند که مانده‌های خود را در پایان هر دوره مالی به حسابهای دائمی منتقل می‌کنند. این حساب‌ها، معمولاً درآمدها، هزینه‌ها و سایر حسابهای عملیاتی را نشان می‌دهند.
سوال ۳: تفاوت حسابهای دائمی و موقت چیست؟
پاسخ: تفاوت اصلی بین حسابهای دائمی و موقت، در نحوه انتقال مانده آن‌ها است. حسابهای دائمی، مانده‌های خود را به سال‌های بعد منتقل می‌کنند، در حالی که حسابهای موقت، مانده‌های خود را در پایان هر دوره مالی به حسابهای دائمی منتقل می‌کنند.
سوال ۴: بستن حسابهای موقت چگونه انجام می‌شود؟
پاسخ: بستن حسابهای موقت، فرآیندی است که در آن مانده‌های حسابهای موقت، به حسابهای دائمی منتقل می‌شوند. این فرآیند، معمولاً در پایان هر دوره مالی انجام می‌شود.